หลังจากที่ สตง. (สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน) คว้าอันดับ 1 ด้านความโปร่งใส กลุ่มองค์กรอิสระ จากรางวัล ITA AWARDS 2025 ด้วยคะแนนผลการประเมิน ITA 94.64 คะแนน ก็ทำให้หลายคนอยากรู้จักรางวัลนี้มากขึ้นว่ามีที่มาอย่างไร และมีการประเมินอย่างไรบ้าง
รางวัล ITA AWARDS คืออะไร
ITA ย่อมาจาก Integrity and Transparency Assessment คือการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสในการดำเนินงานของหน่วยงานภาครัฐ จัดทำโดย สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.)
โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้หน่วยงานภาครัฐทั่วประเทศได้รับการประเมินและนำผลการประเมินไปปรับปรุงการดำเนินงานให้มีความโปร่งใสและมีคุณธรรมมากขึ้น เป็นเครื่องมือในเชิงบวกช่วยพัฒนาระบบราชการไทยในเชิงสร้างสรรค์มากกว่าการมุ่งจับผิด ซึ่งประกอบด้วย 10 ตัวชี้วัด ดังนี้
- ตัวชี้วัดที่ 1 การปฏิบัติหน้าที่
- ตัวชี้วัดที่ 2 การใช้งบประมาณ
- ตัวชี้วัดที่ 3 การใช้อำนาจ
- ตัวชี้วัดที่ 4 การใช้ทรัพย์สินของทางราชการ
- ตัวชี้วัดที่ 5 การแก้ไขปัญหาการทุจริต
- ตัวชี้วัดที่ 6 คุณภาพการดำเนินงาน
- ตัวชี้วัดที่ 7 ประสิทธิภาพการสื่อสาร
- ตัวชี้วัดที่ 8 การปรับปรุงระบบการทำงาน
- ตัวชี้วัดที่ 9 การเปิดเผยข้อมูล
- ตัวชี้วัดที่ 10 การป้องกันการทุจริต
การประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสในการดำเนินงานของหน่วยงานภาครัฐ (Integrity & Transparency Assessment) แบ่งเป็น 5 องค์ประกอบ ได้แก่
1. ความโปร่งใส (Transparency)
ประเมินจากความคิดเห็นของประชาชนผู้รับบริการหรือผู้มีส่วนได้ส่วนเสียตามประสบการณ์ในการรับบริการจากหน่วยงานภาครัฐ และจากข้อมูลเอกสาร/หลักฐานเชิงประจักษ์ (Evidence Base) บนพื้นฐานของข้อเท็จจริงในการดำเนินงานของหน่วยงาน
2. ความรับผิดชอบ (Accountability)
ประเมินจากความคิดเห็นของประชาชนผู้รับบริการหรือผู้มีส่วนได้ส่วนเสียตามประสบการณ์ในการรับบริการจากหน่วยงานภาครัฐ
3. การทุจริตคอร์รัปชัน (Corruption)
ประเมินจากการรับรู้และประสบการณ์โดยตรงของประชาชนผู้รับบริการหรือผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่มีต่อการให้บริการของหน่วยงานภาครัฐ
4. วัฒนธรรมคุณธรรม (Integrity Culture)
ประเมินจากความคิดเห็นของเจ้าหน้าที่ภายในหน่วยงานภาครัฐ และจากข้อมูลเอกสาร/หลักฐานเชิงประจักษ์ (Evidence Base) บนพื้นฐานของข้อเท็จจริงในการดำเนินงานของหน่วยงาน
5. คุณธรรมในการทำงาน (Work Integrity)
ประเมินจากความคิดเห็นของเจ้าหน้าที่ภายในหน่วยงานภาครัฐที่มีต่อการดำเนินงานของหน่วยงาน
เกณฑ์การให้คะแนน ITA แบ่งเป็น 5 ระดับ คือ
- 80-100 คะแนน : มีระดับการดำเนินงานสูงมาก
- 60-79.99 คะแนน : มีระดับการดำเนินงานสูง
- 40-59.99 คะแนน : มีระดับการดำเนินงานปานกลาง
- 20-39.99 คะแนน : มีระดับการดำเนินงานต่ำ
- 0-19.99 คะแนน : มีระดับการดำเนินงานต่ำมาก
สำหรับหน่วยงานที่ได้รางวัล ITA AWARDS 2025 ในกลุ่มองค์กรอิสระ 5 อันดับแรก ประกอบด้วย
- อันดับ 1 สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) ได้ 94.64 คะแนน
- อันดับ 2 สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ได้ 93.47 คะแนน
- อันดับที่ 3 สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ได้ 93.18 คะแนน
- อันดับที่ 4 สำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดิน ได้ 90.51 คะแนน
- อันดับที่ 5 สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) ได้ 90.27 คะแนน
อย่างไรก็ตาม จากเหตุการณ์แผ่นดินไหวเมื่อปลายเดือนมีนาคม 2568 จนทำให้ตึกสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) แห่งใหม่ถล่มลงมา ซึ่งมีผู้เสียชีวิตและสูญหายเป็นจำนวนมาก ส่งผลให้ สตง. ถูกตั้งคำถามจากสังคมอย่างหนักถึงความโปร่งใส